Epen, J.C. van

Beschrijving

Juliette Roding, Thalita van Dijk – J.C. van Epen (1880-1960). Van villabouw tot volkshuisvesting

Johannes Christiaan van Epen (1880-1960) heeft in de eerste decennia van deze eeuw een belangrijke bijdrage geleverd aan de totstandkoming van grote complexen arbeiders- en middenstandswoningen in de nieuwe uitbreidingen van Amsterdam. Desalniettemin is zijn werk, dat stilistisch een eigen plaats inneemt tussen enerzijds de architectuur van Berlage en anderzijds die van de Amsterdamse School, minder bekend dan dat van veel van zijn tijdgenoten. In de eerste periode van zijn loopbaan was Van Epen, die in een socialistisch milieu was opgegroeid, vooral actief als ontwerper van villa’s en landhuizen. In 1910 kwamen in Amsterdam zijn eerste woningbouwprojecten tot stand. Vanaf dat moment bewoog zijn carriËre zich tussen deze twee uitersten: villabouw en volkshuisvesting. Zijn plattegronden waren zo innovatief dat hij juist vanwege dit aspect bij projecten van Berlage betrokken werd. De architectuurvan de villa’s en landhuizen die hij in het Gooi en elders bouwde vormde steeds een belangrijk referentiekader voor zijn volkswoningbouw, hetgeen onder meer tot uitdrukking kwam in de door hem in talloze variaties toegepaste erkers, steunberen, vorm en indeling van de vensters, het kleurgebruik en de royale groenvoorziening. Met zijn aandacht voor een goede keuken, een functionele en hygiÎnische woninginrichting, liep hij vooruit op de ideeÎn van de architecten van de Nieuwe Zakelijkheid. Een derde belangrijke categorie vormen zijn ontwerpen voor kindervakantietehuizen, jeugdherbergen, verenigingsgebouwen, en zijn nooit gerealiseerde projecten voor collectieve woongebouwen, met veel gemeenschappelijke voorzieningen tegen een lage huurprijs.