Achter architectuur zit altijd een verhaal

Identiteitsverlies omgeving door ontoegankelijke kennis

De inrichting van de gebouwde omgeving staat in Nederland op een hoog peil. Velen kennen beroemde en in hun tijd vaak spectaculaire projecten zoals in Amsterdam Zochers Vondelpark en Beurs van Berlage, Dudoks stadhuis in Hilversum, de Van Nellefabriek van Brinkman & Van der Vlugt en Piet Bloms kubuswoningen in Rotterdam. Veel andere ontwerpers raken slechts in vakkringen bekend en verdwijnen naderhand weer uit het gezichtsveld. De meeste architecten die Berlages hogelijk gewaardeerde plan ‘Amsterdam-Zuid’ bebouwden zijn vergeten. Hetzelfde geldt voor hen die Van Eesterens wereldberoemde ‘Algemeen Uitbreidingsplan Amsterdam’ haar gezicht gaven. Als er geen archieven meer zijn, is het moeilijk het werk van ontwerpers en de uitgangspunten waarop zij hun ontwerpbeslissingen baseerden te reconstrueren. Zo verliest de omgeving langzamerhand haar identiteit.

De rol van BONAS: inventariseren en ontsluiten

Sinds de jaren ’90 van de vorige eeuw doet BONAS onderzoek naar het werk van de belangrijkste Nederlandse ‘omgevingsontwerpers’. Het onderzoek is tweeledig. Enerzijds worden de oeuvres van deze ontwerpers geïnventariseerd en beschreven en wordt er een essay aan hen gewijd. Anderzijds worden tijdschriftartikelen, boeken en archiefmateriaal ten behoeve van deze oeuvrelijsten ontsloten. Daarmee is BONAS het belangrijkste kennisportaal in Nederland als het gaat om documentatie over het werk van Nederlandse (interieur-)architecten, tuin- en landschapsontwerpers en stedenbouwkundigen.