Naam:	Woonhuis Teulings, Zuidelijke Wandelweg 37, Amsterdam
Type:	woonhuizen;
Opdrachtgever:	Drs. C.H.I.E.M. Teulings
Uitgevoerd:	ja
Bestaand:	ja
Architecten:	Ruys, M., 1968, 1970, tuinontwerp-; Beest, P. van der, 1968, 1970, constructie-; Salomonson, H., 1968, 1970;
Adres:	Zuidelijke Wandelweg 37, Amsterdam;
Archiefgegevens:	NAI/SALO 199, 612, 614;RUYS 47.1984

Bijzonderheden:

Groot vrijstaand woonhuis in opdracht van de familie Teulings aan de Zuidelijke Wandelweg in Amsterdam. Salomonson beschouwde het als ??n van zijn beste werken. De opdrachtgevers werden bij hun zoektocht naar een architect ge?nspireerd door het woonhuis Van Dijk in Waalre (1962). Na een eerste kennismaking begin 1968 werden verschillende huizen gezamenlijk bezocht. Een eerste schets, met de hoofdvorm zoals uitgevoerd, werd gepresenteerd in juni 1968. Het gebouwde ontwerp werd iets ruimer van opzet. De bouw, door aannemersbedrijf Terlingen, begon in juli 1969. De oplevering was in augustus 1970. Het huis werd ontworpen voor een gezin met vier kinderen. Het is gesitueerd op een diep trapeziumvormig perceel, aan de zuidzijde aflopend naar een stil, breed binnenkanaal. Het huis ligt ?onwrikbaar? in de helling van het terrein. De noordgevel, dicht tegen de straat, heeft een gesloten karakter. Kinderkamer, entree en garage zijn hier als lage vooruitspringende volumes tegen de rechthoekige hoofdvorm van het huis geplaatst, optimaal gebruik makend van de schuine vorm van het perceel. De cilinder van het trappenhuis is als plastisch element opgenomen in de voorgevel. De zuidzijde van het huis heeft een open karakter met grote glazen puien. De eerste verdieping lijkt te zweven boven de tuin. Het bieden van beslotenheid was een belangrijke wens van de opdrachtgevers. De overgangen tussen binnen- en buitenruimten en tussen de diverse vertrekken spelen in het hele ontwerp een belangrijke rol. Het huis is opgetrokken in lichtbruine baksteen, blank hout (peroba de campos) en beton. De achterzijde bestaat uit een dragende betonconstructie (geadviseerd door P. van Beest uit Huizen), waardoor het overdekte terras en de open gevel konden worden gerealiseerd. Een betonstrip rondom het huis suggereert eenheid in de constructie. In het eerste ontwerp was een lichte baksteen en donker hout gedacht. Het werd een meer donkere baksteen en licht hout. Een doordachte routing ligt ten grondslag aan de plattegrond. De hoofdingang is beschut geklemd tussen de garagevleugel en de uitbouw van de kinderkamer. De bezoeker komt het huis binnen door een ruime entree met garderobe. Een grote open hal functioneert als centrale ontvangstruimte. Hier voert een representatieve ronde houten trap (peroba de campos), een zeer plastisch element in het interieur, naar boven. Het trappenhuis heeft een lichtkoepel waardoor licht afwisselend langs de muren speelt. De woonkamer, de eetkamer en de open keuken zijn gegroepeerd rondom de centrale hal, en vormen een geschakelde ruimte. Schuiframen openen deze ruimte naar het beschutte terras. De woonkamer met de open haard is enigszins afgeschermd en door een schuifdeur verbonden met de studeerkamer. Eetkamer, keuken, bijkeuken en kinderkamer liggen aan de andere zijde van de centrale hal. Deze vertrekken zijn ook rechtstreeks vanuit de garderobe bereikbaar, evenals de garage, fietsenruimte en kelder. De grote trap in de centrale hal voert naar de eerste etage waar zich de slaapvertrekken bevinden langs een brede L-vormige gang die uitbundig verlicht wordt door dakvensters. De hoofdslaapkamer ligt in de zuidoosthoek aan een ingebouwd dakterras en heeft een badkamer en een kleedkamer met ingebouwde kasten. Het interieur heeft veel bijzondere details, zoals het trappenhuis, een grote glasdeur en ingebouwde verlichting. Salomonson ontwierp ook meubelen voor het huis (een eetkamertafel, meubelen in de woonkamer, kastenwanden, een bureau voor de studeerkamer en diverse meubelen voor de hoofdslaapkamer). De meubelen werden uitgevoerd door de firma Lems en v/d Ven in Rotterdam. De stoffering van het huis is in rustige effen tinten. De vloer op de begane grond is belegd met leistenen. Enkele plafonds hebben grijs beige accoustisch pleister, andere zijn met latjes betengeld. De tuin, ontworpen door Mien Ruys, omvat diverse terrassen en borders, een grasveld en een speelkuil voor de kinderen. Grenzend aan de woonkamer is het grote halfoverdekte terras, als het ware een buitenruimte naar binnen schuivend. Het terras heeft een gedeelte voor de zon en ook een schaduwhoek. Van hier kijkt men over de tuin heen, naar het water in de verte. Toelichting bij het tuinontwerp door Mien Ruys in het blad Onze Eigen Tuin in 1974: ?Bij de architect is in zijn ontwerp geen enkele weifeling te bespeuren en het huis staat er dan ook onwrikbaar en sterk in de helling. Het is niet moeilijk bij een huis, waaruit zo?n heldere geest spreekt, een tuin te ontwerpen. Tegenover deze kracht was het voor de tuinarchitect zaak te zoeken naar nauwelijks merkbare golvingen in het terrein, naar een soepel lijnenspel met een beweeglijke beplanting van enkele grote in elkaar schuivende groepen. Bij dit huis met zijn prachtige houtconstructie, was hout voor keerwanden en treden in de tuin het aangewezen materiaal. Tegenstelling tussen de strakke architectuur en de met de glooiing meelopende lijnen in de tuin waren het uitgangspunt bij deze opgave en zo kwam een eenheid tot stand tussen het huis en zijn omgeving, zo ontstond een samenspel tussen architectuur en beplanting.? Aantekening van Salomonson in augustus 1970: ?Huis is bewoond en bijna klaar. E?n van onze beste, zowel binnen als buiten.? Salomonson schreef omstreeks 1986 over het ontwerp: ?Het huis is gesitueerd aan de Zuidelijke Wandelweg, de noordzijde met de ingang naar de stad gekeerd, heeft een sterk gesloten karakter. De zuidzijde is geopend naar de prachtige tuin, begrensd door een kanaal, waar aan de overkant Zorgvliet ligt. Beschutte buitenruimten, opgenomen in het huis, leken mij hier een opgave. Het is een groot maar toch eenvoudig huis, ?precies wat we bedoeld hadden? zei de vrouw des huizes toen het klaar was.?

  Literatuur