Naam: | Sint Victor en Gezellenkerk Afferden |
Type: | kerken; |
Opdrachtgever: | Bisdom 's-Hertogenbosch |
Uitgevoerd: | ja |
Bestaand: | ja |
Architecten: | Weber, K.E.M.H.A.F., 1890; |
Bijdragen: | onbekend -uitvoering-, |
Adres: | Koningstraat 45, 6654AA, Afferden; |
Deze kerk is de opvolger van de in 1833 gebouwde Waterstaatskerk die meer oostelijk stond op de grens van Afferden en Deest. Weber kreeg in 1890 expliciet de opdracht een gotische kruiskerk te bouwen met een basilicale opzet. Aan deze eis blijkt hij slechts gedeeltelijk te hebben voldaan; weliswaar is de vormentaal gotisch, maar de plattegrond en de ruimte-indeling zijn romaans. De bouw van de forse westtoren met overhoekse steunberen werd bij een hoogte van 17 meter gestaakt omdat men verzuimd had te heien. De beoogde 62 meter, hoger dan de hoogste toren in de regio van de katholieke kerk in het nabijgelegen Uden, werd nooit bereikt. Later werd besloten de toren tot de nok van het kerkdak op te trekken. Aanvankelijk zouden de gewelven vanwege verzakkingsgevaar in stukwerk uitgevoerd worden, maar toen de kerk toch solider bleek dan verwacht kreeg zij alsnog gewelven van IJsselsteentjes. Een houten angelustoren met een zeer spitse naaldbekroning vormt nu het hoogste punt van de kerk. Opvallend aan het ontwerp is het grote roosvenster in de westmuur, met een voor Weber zeer ongebruikelijke tracering bestaande uit vier cirkels met daarin zespassen. De absiden van koor en transepten zijn voorzien van ranke lancetvensters. In het interieur vallen de koepelvormige stergewelven op met gekleurde stenen voor de ribben. Net als bij de kerken te Overasselt, Lierop en Cromvoirt past Weber in Afferden het alternerend stelsel toe in het schip, met medaillons in de ruimte boven de twee scheibogen op arcadeniveau. Het interieur wordt verder gekenmerkt door de toepassing van uitbundig gekleurde baksteen, ronde schalken in de wandopbouw en beschilderde gewelfvelden in het koor. Kalf meent zelfs dat "de weelde de schoonheid hier heeft verdreven" en veroordeelt het onlogische plan en de keuze voor een alternerend systeem bij een in wezen gotische gewelfsysteem. Het exterieur van de kerk daarentegen is vrij sober uitgevoerd. De pastorie naast de kerk is ook van Weber.