Naam:	Kantoorgebouw EN-NEN Churchillplein Den Haag
Type:	kantoorgebouwen;
Opdrachtgever:	Verzekeringsbank De Eerste Nederlandsche-Nieuwe Eerste Nederlandsche
Uitgevoerd:	ja
Bestaand:	ja
Architecten:	Steur, A. van der (Van der Steur & Herman de Groot), 1951, 1953; Bruggen, J.P. van; Bodon, A.; Bodon-Kuipers, T.; onbekend (Van Bruggen, Sterkenburg, Drexhage & Bodon);
Bijdragen:	J.W. Havermans -beeldhouwwerk-, K. Gellings -kunstsmeedwerk-, L. Buma-van Mourik Broekman -beeldhouwwerk-, C. Stauthamer -beeldhouwwerk-, Lex Horn -wandtapijt-, W.H. Gispen -verlichting-, Bataafsche Aannemingsmaatschappij -uitvoering-,
Adres:	Churchillplein, 's-Gravenhage;
Archiefgegevens:	NAi/DSBV

Bijzonderheden:

Van der Steur heeft volgens zijn zoon, J.C. van der Steur, behoorlijk geworsteld met het ontwerp voor dit kantoorgebouw voor een verzekeringsmaatschappij. Van der Steur meende dat hij niet meer kon bouwen, zoals hij dat voor de oorlog gedaan had. Hij zocht naar een meer moderne stijl, maar wilde zichzelf niet ontrouw worden. In Rotterdam had hij op een muur van de ABN geëxperimenteerd met een nieuw materiaal dat marmer kon vervangen, maar dat mislukte. Was dat wel geslaagd dan was er geen witte baksteen gebruikt.45 Van der Steur overleed tijdens de uitvoering van dit gebouw, dat in mei 1955 gereedkwam.Het bouwterrein had een bijzondere vorm - een cirkelsegment. In de beide vleugels die vanuit de punt naar buiten lopen, bevinden zich de kantoren, met daar tussenin archiefruimten, waardoor een zeer efficiënte indeling met korte looproutes ontstaat. De linkervleugel is anderhalf maal zo lang als de rechtervleugel. De voorgevel van het gebouw, die de beide vleugels verbindt, heeft een flauwe ronding. Hier bevindt zich de toegang. De bovenverdieping, waar zich de personeelskantine bevindt, wijkt hier terug, zodat ruimte ontstaat voor een dakterras. Het balkon daarvan, met traceerwerk, vormt een decoratieve beëindiging van de voorgevel. Tussen de voorgevel en de langere linkervleugel van het gebouw is een grote vijver, een overgangszone tussen de openbare ruimte en het gebouw, die dit in een monumentaal perspectief zet - een middel dat Van der Steur sinds de scholen in Rotterdam-Zuid regelmatig toepaste.Aan voorzijde van het verzekeringskantoor bevindt zich het representatieve gedeelte met directievertrekken en vergaderzalen. Deze zijn toegankelijk via een brede corridor over de volle breedte van de voorgevel. Via deze corridor is ook de monumentale ronde hal bereikbaar, waar een door bordessen onderbroken monumentale trap naar de eerste verdieping leidt. Het meer representatieve deel van het complex aan de voorzijde is in het exterieur duidelijk afgescheiden van het kantoorgedeelte door de twee trappenhuizen met ieder een toren, die dwars door de zijvleugels heensnijden.Behalve het perspectief op de belangrijkste gevel vormt ook de opbouw uit bouwdelen van verschillende hoogte een element dat regelmatig terugkeert in Van der Steurs werk. Aansluiting bij de nieuwe tijd heeft Van der Steur mogelijk gezocht door voor een wat meer sobere detaillering te kiezen. Ook valt op hoe hij voor de lange kantoorvleugels voor een detaillering op een hoger schaalniveau kiest. De gevels zijn opgebouwd door lange reeksen vensters, slechts onderbroken door muurdammen en borstweringen. De kantoorvleugels hebben echter een in kleur contrasterende plint van natuursteen over de gehele lengte, terwijl de platte daken geprononceerde kroonlijsten hebben. Tussen plint en kroonlijst bevindt zich bij de kantoorvleugels een kolossale orde van kolommen. Hierop was veel kritiek, omdat de kolommen geen dragende functie hebben.46 Ze brengen echter wel een duidelijke orde aan in de lange gevels. Met deze elementen krijgt het gebouw een classicistische uitstraling. Het classicisme is hier echter als middel gebruikt om de verschillende schaalniveaus van dit grote complex aan elkaar te relateren en is nergens dogmatisch toegepast.In de jaren tussen 1970 en 1980 heeft ir Ploeger van Architecten- en Ingenieursbureau DSBV een verdieping aan de oostgevel toegevoegd. In de ontvangsthal hangt een portret-reliëf van Van der Steur. Op dit moment is het Internationaal Tribunaal in het pand gevestigd.

  Literatuur