Naam:	Zieken- en Oude Vrouwenhuis der Portugeesch-Isra?lietische Gemeente met zusterhuis Henri Polaklaan 6A-10W Amsterdam
Type:	bejaardentehuizen; ,ziekenhuizen;
Opdrachtgever:	Portugeesch Isra?lietische Gemeente/1915, 1930 en 1932Vereeniging "De Joodsche Invalide"/1951
Uitgevoerd:	ja
Bestaand:	ja
Architecten:	Kruyswijk, C., 1915, 1916, hoofdtoezicht-; Waterman, L.H.P., 1951, verbouwing-; Hertog, Den, 1930, verbouwingen-; G?bel, F.J.A., 1930, verbouwingen-; Elte Phzn., H., 1915;
Bijdragen:	J.H. Box -uitvoering-,
Adres:	Henri Polaklaan 6A-10W, 1018 CS, Amsterdam;
Archiefgegevens:	Gemeentearchief Amsterdam/Archief Port. Isr. Gemeente (archief nr. 334), inv.nrs

Bijzonderheden:

Het gebouw verving het vroegere ziekenhuis aan de Rapenburgerstraat. Het nieuwe hoofdgebouw bestond uit een souterrain, begane grond en drie verdiepingen. Het zusterhuis werd ondergebracht in het belendende pand (nr. 12), dat daartoe verbouwd en vergroot werd. Aannemer J.H. Box uit Amsterdam voerde het werk uit in 1915-1916. De bouwkosten waren f 148.055,-. Het ziekenhuis bevatte onder andere op de begane grond de kinderzaal, een isoleerkamer en kamers voor de doktoren, de verpleegsters en de directrice. Op de eerste bevonden zich twee grote ziekenzalen, op de tweede verdieping zes pati?ntenkamers met ??n en twee bedden, op de derde verdieping de operatieafdeling, de r?ntgenkamer en het laboratorium. De gevels zijn opgetrokken in paars-rode baksteen afgewisseld met grijs graniet, de kozijnen, ramen en deuren kregen lichte kleuren. De gevel voor de ziekenzalen is symmetrisch uitgewerkt, aan de linkerzijde is een extra travee met de entree en het hoofdtrappenhuis dat op de begane grond en de tweede verdieping met het zusterhuis was verbonden. De glazen luifel boven de toegang is thans verdwenen. De liftschacht torent boven het dak uit. De oorspronkelijke bekroning van de toren is verwijderd en vervangen door een eenvoudig tentdakje. Boven de poort tussen ziekenhuis en zusterhuis is nog een steen met een pelikaan die haar jongen voedt met haar eigen bloed, symbool van liefdadigheid en van de Portugees-joodse Gemeente. De ruimte tussen ziekenhuis en zusterhuis is later ook op de verdiepingen volgebouwd. De latere architect Cornelis Kruyswijk (1884-1935) had als hoofdopzichter het dagelijks toezicht op de bouw. De opening vond plaats op 28 mei 1916 in tegenwoordigheid van B&W en vele belangstellenden. Het ziekenhuis was tot 1943 in gebruik. In 1951 werd het verbouwd tot bejaardenhuis voor "De Joodse Invalide", die na de oorlog niet in het grote gebouw aan het Weesperplein terugkeerde. Na enige jaren werd de naam veranderd in Beth Shalom. Het bejaardenhuis verhuisde in 1976 naar Osdorp. Daarna is het pand verbouwd tot wooneenheden. (Oorspronkelijk adres: Plantage Franschelaan 8-10A.)

  Literatuur