Naam:	R.K. Kerk H. Petrus van Antiochi? Kerkplein Sittard
Type:	kerken;
Uitgevoerd:	ja
Bestaand:	ja
Architecten:	onbekend, 1508; Cuypers, P.J.H., 1861, restauratie kerktoren-; onbekend, 1985, restauratie kerktoren-;
Bijdragen:	Cuypers, P.J.H. -decoratie kerktoren-, onbekend -beiaard-,
Adres:	Kerkplein bij 1, 6131 ES, Sittard;
Archiefgegevens:	NAi/CUBA t23 (tekeningen)

Bijzonderheden:

De Sint-Petruskerk heeft de vorm van een gotische kruisbasiliek. De oudste delen dateren uit het eerste kwart van de vijftiende eeuw, toen een nieuw van een schijntriforium voorzien schip, dwarsschip en zijbeuken werden gebouwd. Ook de twee westelijke travee?n van het kanunnikenkoor en de voorbij het zuidelijke dwarsschip doorlopende zuidelijke zijbeuk zouden uit deze fase dateren. De kerk werd sterk getroffen door de plundering van Franse troepen in 1678 en werd erg verwaarloosd in de daarop volgende eeuwen. Rond 1860 begon men met gedegen restauratiewerkzaamheden. De toren met zijn opvallende speklagen van baksteen en mergel werd gebouwd in de tweede helft van de vijftiende eeuw en werd voltooid rond 1505. Op 9 augustus 1506 werd de spits door noodweer beschadigd en direct hierna hersteld. Op 27 maart 1606 waaide de torenspits af en in 1678 werd ook de toren zeer beschadigd door de Franse stadsplundering. Tussen 1686 en 1687 bekroonde meester Adam Wynants uit Aken de toren met een opvallende barokke spits. Op 11 juni 1857 werd de barokke spits door de bliksem getroffen en brandde af, waarbij een groot deel van de kerk eveneens werd beschadigd. Pierre Cuypers voerde tussen 1861 en 1863 een restauratie uit waarbij hij de vensters opnieuw voorzag van stenen 'harnassen' en het middenschip werd opnieuw met luchtbogen geschraagd. Bovendien realiseerde hij tevens een nieuwe bekroning van de toren in de vorm van een gaanderij omgeven door vier hoektorens. Op deze hoogte kon Cuypers in 1875 een hoge van dakkapellen voorziene spits plaatsen. Voor de spits had hij twee ontwerpen gemaakt: ??n van hout en ??n van ijzer. De houtconstructie werd daadwerkelijk uitgevoerd. De 80 meter hoge toren werd grondig gerestaureerd in 1985 en kreeg een beiaard in 1988.

  Literatuur