G. Friedhoff (1892-1970)

Gijsbert Friedhoff wordt in 1892 in Rotterdam geboren. In 1919 studeert hij af aan de Technische Hogeschool te Delft. Hij sluit zich aan bij het traditionalisme van de Delftse School. Friedhoff blijft gedurende zijn hele loopbaan consequent in die keuze. Hij weet als ... meer

G. Friedhoff (1892-1970)

Gijsbert Friedhoff wordt in 1892 in Rotterdam geboren. In 1919 studeert hij af aan de Technische Hogeschool te Delft. Hij sluit zich aan bij het traditionalisme van de Delftse School. Friedhoff blijft gedurende zijn hele loopbaan consequent in die keuze. Hij weet als architect verschillende hoogtepunten binnen deze stroming te realiseren.
Tot één van zijn eerste werken hoort het raadhuis (1921–1923) van Sliedrecht, dat hij in samenwerking met J.H. Plantenga realiseert en inpast in het stedenbouwkundig plan van K.P.C. de Bazel. In 1937 tekent hij voor een aantal projecten: het prijsvraagontwerp voor een nieuw raadhuis in Amsterdam met het motto 'Burcht', de First Church of Christ Scientist in Amsterdam en de Aula voor de Nieuwe Algemene Begraafplaats in Haarlem. Het meest bekend is echter zijn raadhuis (1929–1933) in Enschede, waarvoor hij ook het interieur grotendeels zelf ontwerpt. Het raadhuis in Stockholm van architect Ragnar Östberg vormt bij zijn ontwerp een belangrijke bron van inspiratie. Met zijn licht bollende toren met spitse bekroning, de koperen dakbedekking en gesloten gevelvlakken oogst het raadhuis in Enschede grote bewondering bij de traditionalisten in Nederland.
Friedhoff wordt in 1946 aangesteld als Rijksbouwmeester bij de Rijksgebouwendienst, welke functie hij tot 1957 vervult. Het betekent dat hij een belangrijke stempel kan zetten op het uiterlijk van de Rijksgebouwen, maar dit blijkt een zware taak in de sobere naoorlogse periode. Hij kiest daarom voor degelijke en duurzame rijkshuisvesting, waardig vormgegeven, zonder experimenten op kosten van de gemeenschap, met kunst in dienst van de architectuur. Friedhoff is de laatste rijksbouwmeester die zelf ontwerpt. Van zijn hand zijn het ministerie van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen (1950–1953, later gesloopt) en het ministerie van Landbouw, Visserij en Voedselvoorziening (1956–1963), beide in Den Haag. Friedhoff houdt in deze periode, waarin de samenleving in hoog tempo moderniseert, vast aan het traditionalisme in de architectuur. Zijn Centraal Belastingkantoor (1956–1957) in Amsterdam heeft een strenge, classicistische opzet. Met zijn hoge entreehal, de italianiserende dakopbouw en de grote, archaïsche rijkswapens zet Friedhoff een krachtig manifest van staatsgezag neer. Het blijkt tien jaar later achterhaald: zijn vroegere rechterhand M. Bolten zet een modern gebouw ter uitbreiding neer, een strakke doos van glas en wit natuursteen.
Friedhoff overlijdt in 1970. Twee jaar later schenkt zijn echtgenote, mevrouw W.A. Friedhoff–Ligtermoer, een deel van zijn archief. Meerdere delen volgen. Inmiddels bestaat het archief uit personalia, opleidingsmateriaal en tekeningen en foto’s met betrekking tot zijn projecten en prijsvraagontwerpen.