Naam:	Fysisch, chemisch, anatomisch en fysiologisch laboratorium Leiden
Type:	laboratoria; ,universiteiten;
Opdrachtgever:	Rijksuniversiteit LeidenNederlandse Rijksoverheid
Uitgevoerd:	ja
Bestaand:	ja
Architecten:	Vrijman, J.A.W., 1918, uitbreiding met collegezaal en bijgebouwen-; Camp, H.F.G.N., 1856;
Bijdragen:	onbekend -uitvoering-,
Adres:	, Leiden;
Archiefgegevens:	Den Haag/Nationaal Archief, afdeling Tekeningen en Kaarten, archief Rijksgebouwe

Bijzonderheden:

Het nieuwe laboratorium voor de experimentele wetenschappen van de Leidse universiteit kwam tot stand op initiatief van de eigenzinnige hoogleraar chemie, Van der Boon Mesch. Aangemoedigd door ontevreden studenten die klaagden over de armzalige werkomstandigheden in de provisorische chemische en fysische kabinetten in oude gebouwen in de binnenstad, kreeg hij de minister zo ver een nieuw laboratorium op de Kleine Ru?ne te financieren. Opmerkelijk aan dit gebouw is dat het een van de eerste (universitaire) laboratoriumgebouwen in Nederland is dat is ontwerpen met de eis dat er natuurwetenschappelijke proeven in zouden worden in verricht en derhalve een specifieke opzet en inrichting behoefte. Het laboratoriumgebouw had in zijn oorspronkelijke vorm een T-vormige plattegrond, met de statige en symmetrische gevel in een harmonieuze neoclassicistische trant waterzijde. In de drie vleugels van twee bouwlagen waren behalve de chemie, ook de fysica en anatomie gehuisvest. In 1867 werd het hoofdgebouw aangevuld met een apart gebouw voor de fysiologie aan de achterzijde, echter niet naar een ontwerp van Camp. Het gebouw bleek al snel te klein voor drie afdelingen; de fysica alleen had alle beschikbare ruimte nodig. Talrijke ingrijpende verhuizingen, verbouwingen en uitbreidingen volgden, onder meer in 1918 waarbij de rijksarchitect Vrijman nauw samenwerkte met professor Kamerlingh Onnes, onder wiens naam het gebouw wereldbefaamd zou worden. Onder meer de hoofdingang tot het gebouw werd verlegd van de Steenschuur naar de Nieuwsteeg. Tevens werden extra werkruimtes toegevoegd alsook een amfitheatervormige collegezaal met galerij. Ook het afzonderlijke gebouwtje aan de Langebrug aan de achterzijde werd verbouwd en vergroot met een collegekamer en bibliotheek. In de jaren zestig werd het laboratorium aan de achterzijde uitgebreid met een vleugel van M.P. Schutte. Het laboratoriumgebouw is geheel opgeknapt en heringericht en biedt nu onderdak aan de faculteit Rechtsgeleerdheid.

  Literatuur