Jan de Bie Leuveling Tjeenk in Azië

Voordat ir. Jan de Bie Leuveling Tjeenk (1885-1940) aan de slag ging als architect, maakte hij een reis rond de wereld. In 1912-1913 bezocht hij Noord-Amerika en vervolgens – via Hawaï – Japan, Korea, China, Maleisië, voormalig Indochina, Brits Indië en Nederlands Indië. Hij vulde negen dagboeken met zijn ervaringen, elk honderd pagina’s dik. Zeven daarvan zijn gewijd aan de belevenissen in Azië.

De boeken bieden niet alleen een boeiende kijk op de wijze waarop een kleine elite in het koloniale bestel van voor de Eerste Wereldoorlog reisde, maar vooral ook een kans om de persoon van de latere architect en bestuurder beter te leren kennen. Wie was de man die niet lang erna bekend werd met zijn werk voor de Jaarbeurs in Utrecht, met zijn villa’s en zijn renovaties en verbouwingen aan de paleizen op de Dam en Soestdijk? De dagboeken werpen een blik op de jonge architect, die later als bestuurder de Nederlandse architectuur, kunst en kustnijverheid samenbracht op de Wereldtentoonstellingen van Parijs, in 1925 en 1937.

Heino van Rijnberk

Bij de foto’s: Het eerste huis dat Tjeenk in Japan bezocht: de villa van Mr. Soichiro Asano, Tokyo, exterieur en interieur.